Genel Müdürümüz Doç. Dr. Özgür Özdemir, Kayseri Anadolu Haber gazetesinden Selma Kara'nın sorularını yanıtladı. Tüm Türkiye'de olduğu gibi Kayseri'deki su sıkıntısına dikkat çeken Özdemir, KASKİ olarak 'ölçülebilir alan' projesiyle suyun yönetimine dair yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verdi.
"Suyumuz 5 metre
azaldı"
KASKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Özgür Özdemir, yapılan ölçümlere göre, 20 yıl
öncesine göre Kayseri'de yeraltı su miktarının ortalama 5 metre seviyesinde
azaldığını söyledi. Özdemir, "Suyla imtihanımız başladı." dedi.
Yağışların azaldığı
Türkiye'de kuraklığın yanı sıra, su sıkıntısı da konuşulmaya başlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, geçen hafta Kabine Toplantısı'nın ardından
vatandaşlara, suyu tasarruflu kullanmaları çağrısında bulunmasıyla konu daha
çok gündeme geldi. Kayseri'de suyun durumuna dair Anadolu Haber'e açıklamalarda
bulunan (Kayseri Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi) KASKİ Genel
Müdürü Doç. Dr. Özgür Özdemir de, kentte benzer sorunlara işaret etti ve
yeraltı su miktarının azaldığını söyledi.
"20 YILDA DENİZ YOK OLMUŞ"
"Suyla
imtihanımız başladı." diyen Özdemir, "Su kuyularının derinliklerini
ölçen bir çalışma yaptık ve 20 yıl öncesiyle şimdiki arasındaki farkı saptadık.
20 yıl öncesine göre su miktarı kimi yerde 1 metre, kimi yerde 3 metre, kimi
yerde 9 metre azalmış. Dolayısıyla ortalamasına baktığımızda su miktarı 5 metre
civarında azalmış durumda. Bu ne demek, 20 yılda tüm Kayseri'de neredeyse bir
deniz yok olmuş durumda. " diye konuştu.
"ERCİYES CAN DAMARIMIZ"
Kayseri'nin su varlığı
açısından, Erciyes'in önemli bir kaynak olduğunun altını çizen Özdemir, küresel
ısınmanın bu şekilde devam etmesi durumunda, oradan sağlanan su miktarında da
önemli bir düşüş olacağını vurguladı. Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Erciyes'e düşen
yağışımız, Tekir Yaylası'ndan, 2 bin 200 rakımdan 900'lü rakımlara günde 1
santimetre ilerleyip süzülerek 15 yılda geliyor bize, kabaca. Dolayısıyla
Erciyes bizim için ana su kaynağımız, şehrimizin can damarı. Erciyes'i sadece
dağ olarak düşünmemek lazım, etrafındaki etekler bizim için çok zengin bir
havza ve o havzanın tamamına düşen yağış, süzülerek bize içme suyu olarak
geliyor. Gerek bu tarafa gerek Develi, Yahyalı, Yeşilhisar taraflarına ki, Dokuzpınarlar
tarafından da aldık suyumuzu. Bu 15 yıl süresi kritik bir süre. Biz
Erciyes'teki suyun buraya 15 yılda geldiğini söyledik, demek ki 15 yıl önceki
suyu içiyoruz. 15 yıl öncesindeki yağışla şimdiki yağış bir değil, Aralık ayına
geldik ortada yağış yok. Bu düşüş artacak, bir 15 yıl sonra bu miktar daha da
düşecek. Su daha derinlere çekilince de, çıkarma maliyetimiz artacak."
"2025'TE SU FAKİRİ OLABİLİRİZ"
Yapılan
araştırmaların, 2021 yılında hava sıcaklıklarının ortalama 4 derece daha
artacağını gösterdiğini belirten Özdemir, bu durumun çölleşmeyi ve bağlantılı
olarak su miktarını önemli ölçüde etkileyeceğine dikkat çekti. Kişi başına
düşen su miktarı endekslerine göre de, 2025 yılında 'su fakiri' ülke konumuna
düşebileceğimizi söyleyen Özdemir, daha az etkilenmek için şimdiden hem kamu
hem de şahsi düzeyde önlem alınması gerektiğine işaret etti.
'ÖLÇÜLEBİLİR ALAN PROJESİ'YLE SU YÖNETİMİ SAĞLANIYOR
KASKİ olarak, konuyla
ilgili yürüttükleri; okullardaki eğitim çalışmaları ve 3'üncü Uluslararası
Kentsel Su ve Atıksu Yönetimi Sempozyumu gibi çalışmalara pandemi dolayısıyla
ara vermek zorunda kaldıklarını belirten Özdemir, halihazırda uyguladıkları
'ölçülebilir alan' projesiyle su yönetiminde aşama kaydettiklerini ifade etti.
Halihazırda 32 mahallede uygulanan 'ölçülebilir alan' çalışmasının,
2021'de 40 mahallede uygulanmasını hedeflediklerini söyleyen Özdemir, 3 yıl
içinde de sistemi Kayseri'nin tamamında uygulamak istediklerini dile getirdi.
ADETA KAYSERİ'NİN MR'I ÇEKİLİYOR
'Ölçülebilir alan'
çalışmasıyla giderilen arızalar sayesinde, 23 bin kişinin 1 yıllık su ihtiyacı
olan 1 milyon 261 bin metreküp su kaçağı önlendiğinin altını çizen Özdemir,
çalışmaya dair şu bilgileri verdi: "Mahalle mahalle o bölgede kaç abonemiz
var, abone olan evde kaç kişi yaşıyor bunları göz önünde bulundurup tahmini bir
hesap yaptıktan sonra o alanı su açısından izole ediyoruz. Alanın girişine bir
debimetre koyarak yaşayanların ne kadar su kullandığını takip ediyoruz. Örneğin
birim alanda 3 bin abonemiz var; debimetreyle 3 bin abonenin su kullanım
miktarını ölçüyoruz. Sonrasında debimetredeki su miktarı tespit ettiğimiz
ortalamanın üzerine çıkarsa, o alanda dinleme yapıyoruz. Dinleme için
sessizliğinden dolayı gece vakitlerini tercih ediyoruz. Doktorların
steteskopları gibi dinleme cihazlarımız var, bu cihazlarımızla boruları
dinliyoruz. Boruların içindeki su belli bir basınçla gittiği için, delik olan
yerde dışarı çıkan su farklı bir ses yapıyor. O sesi bu şekilde tespit edip
ertesi gün gelip orayı tamir ediyoruz. Tekrar dinleme yapıyoruz eğer basınç
devam ediyorsa boruyu değiştiriyoruz. Böylece maliyeti de aşağı çekmiş
oluyoruz, suyu da tasarruflu kullanıyoruz. Eskiden bu çalışmalar yokken; arıza
tespit edildiğinde boruların tamamı değiştiriliyordu, bu da ekstra maliyete
neden oluyordu. 2 yıldan bu yana bu mantıkta çalışıyoruz."
ÖNLEMLER HEM BİREYSEL HEM KAMU DÜZEYİNDE
Son olarak Kayserili
vatandaşlara suyu tasarruflu kullanmaları çağrısında bulunan Özdemir, "Bu
alanda yapabileceğimiz ikinci şey de düşen yağışı havzamızda tutmak. Bu da
yatırımlarla ilgili bir alan. Küresel yağışlarla alınabilecek bir önlem yok ama
bilinçli kullanmak ve suya olması gereken değeri vermek bir önlem. Belki içmeye
kıyamadığımız güzellikteki suyu sifona salıyoruz. Burada çatıdaki yağmur suyu
toplanıp ufak bir arıtmadan geçirilip sifon suyu, temizlik suyu olarak
anılabilir mesela. Bu, binaların kendisinin yapması gereken bir şey ama şu
olabilir; İmar Yönetmeliği'ne koydurulabilir. En kötü ihtimalle bu sular
yeraltına sızdırılır ya da bir arıtmadan sonra temizlik suyu olarak
kullanılabilir. Bir de gri su mevzuu var; mutfak, tuvalet, banyolarda
kullanılan suyu alıyoruz, az kirlenmiş olanı arıttıktan sonra yine sifon ya da
temizlik suyu olarak kullanabiliyoruz. Dolayısıyla hem bireysel hem de kamu
düzeyinde alınabilecek var. Geç olmadan alınması gerekiyor." ifadelerini
kullandı.